Nietrzymanie moczu – czym jest i jaką może mieć postać?

Nietrzymanie moczu – czym jest i jaką może mieć postać?

Nietrzymanie moczu (inkontynencja) jest niezależnym od naszej woli wyciekiem moczu, stanowiącym problem społeczny i higieniczny (wg ICS – International Continence Society). Jest objawem zawsze nieprawidłowym, który wymaga kontroli lekarskiej. Można wskazać na trzy główne rodzaje nietrzymania moczu:

1. Wysiłkowe nietrzymanie moczu – powodowane poprzez pracę fizyczną, śmiech, lub kaszel, objawia się bezwiednym oddawaniem niewielkich ilości moczu
2. Postać nietrzymania moczu związana z parciami naglącymi – oddanie moczu poprzedza silne uczucie parcia na mocz oraz częstomocz. Wiąże się z kilkukrotnym wstawaniem w nocy do toalety.
3. Postać mieszana – nietrzymanie moczu typu wysiłkowego często skorelowane jest z naglącym i dotyczy przede wszystkim kobiet po okresie rozrodczym.

Możemy wyróżnić również nietrzymanie moczu z przyczyn rzadko spotykanych jak np. nietrzymanie moczu z przepełnienia – w razie niemożliwości opróżnienia pęcherza, czy nietrzymanie moczu neurogenne – w przypadku chorób neurologicznych.

Przyczyny nietrzymania moczu

Niekontrolowany wyciek moczu jest niezależny od naszej woli. Można to zaobserwować podczas czynności dnia codziennego – takich jak śmiech, kaszel, czy wysiłek fizyczny. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele, wskazuje się między innymi na:

1. Zaburzenia gospodarki hormonalnej: spadek poziomu estrogenów (ciąża, karmienie, menopauza)
2. Obniżenie narządów miednicy mniejszej
3. Osłabione, jak również nadmiernie napięte mięśnie dna miednicy
4. Porody siłami natury / poród wspomagany (z użyciem vacuum, kleszczy)
5. Uszkodzenie mięśni, więzadeł, tkanki łącznej
6. Atrofię (zanik) nabłonka błony śluzowej pochwy
7. Choroby neurologiczne
8. Choroby współistniejące: astma, cukrzyca, otyłość

Nietrzymanie moczu to przede wszystkim objaw zaburzenia funkcjonowania któregoś z elementów dróg moczowych. Jest wstydliwym i krępującym problemem, który obniża jakość życia towarzyskiego i zawodowego. Niezależnie od intensywności dolegliwości, należy szukać ich przyczyn i starać się je wyeliminować odpowiednim leczeniem. Warto też mieć świadomość czynników zwiększających ryzyko wystąpienia nietrzymania moczu – są to głównie:

• Wiek
• Przebyte ciąże i porody siłami natury
• Otyłość
• Zabiegi ginekologiczne
• Choroby przewlekłe przebiegające z kaszlem
• Przyjmowanie niektórych leków
• Zaparcia

Nawet niewielkie, niekontrolowane oddawanie moczu warto skonsultować z lekarzem ginekologiem celem przeprowadzenia wywiadu, wykonania badania ginekologicznego oraz USG narządów rodnych. W jaki sposób postępować, by nietrzymanie moczu nie było naszym problemem?

1. Wykonaj badanie moczu oraz posiew, aby wykluczyć inne, dodatkowe dolegliwości
2. Prowadź dzienniczek mikcji z zawarciem częstości oddawaniu moczu i okoliczności nietrzymania moczu
3. Skorzystaj z leczenia zachowawczego, uwzględniającego:
   • Redukcję wagi
   • Uregulowanie trybu życia (jedzenie o stałych porach, przestrzeganie właściwej diety)
   • Rezygnację z używek
4. Warto też skonsultować się z fizjoterapeutą uroginekologicznym, który wykona stosowne badania i skoryguje jakość wykonywanych ćwiczeń. Odpowiednio opracowany trening składa się z kilku etapów, które zwiększają siłę mięśni, mają wpływ na wydłużenie skurczu i wzmacniają tułów. Nie bez znaczenia są też ćwiczenia oddechowe stanowiące nieodłączny element treningu z fizjoterapeutą uroginekologicznym.

Istotne jest wczesne rozpoznanie zaburzeń statyki narządu rodnego, pozwalające niejednokrotnie na zakończenie leczenia na etapie zachowawczym. Fizjoterapia w nietrzymaniu moczu to nieinwazyjna alternatywa dla chirurgii, zarazem będąca dla wielu pacjentów doskonałą okazją do zmiany nawyków. Warto z tego skorzystać, zanim będziemy zmuszeni poddać się bardziej inwazyjnym metodom!