#Karmienie piersią

Jak masować piersi przy nawale pokarmu?

Karmienie piersią to naturalny i niezwykle ważny proces wpływający na prawidłowy rozwój niemal każdego dziecka. Czasami jednak organizm mamy może wytwarzać więcej mleka, niż dziecko jest w stanie wypić, co prowadzi do problemów takich jak zastój pokarmu lub nawał mleka. W takich sytuacjach ważne jest odpowiednie postępowanie, aby uniknąć dyskomfortu i niepotrzebnych komplikacji. Jednym ze sposobów na złagodzenie tych dolegliwości jest masaż piersi. 

Spis treści:

  1. Jak masować pierś przy nadmiarze pokarmu?
  2. Jak masować pierś przy zastoju pokarmu?
  3. Co zrobić z nawałem pokarmu w piersiach?
  4. Po jakim czasie mija nawał pokarmu?
  5. Kiedy szukać pomocy u specjalisty?

Jak masować pierś przy nadmiarze pokarmu?

Masaż piersi to jedna z metod, która pomaga poradzić sobie z nadmiarem pokarmu w piersiach, a także zmniejsza ból z nim związany. Odpowiedni masaż może przyczynić się do lepszego przepływu mleka, redukcji opuchlizny oraz zapobiegania zastojom. Ważne jest, aby masaż był wykonywany delikatnie, by nie wywołać dodatkowego bólu.

Podstawowe zasady masażu piersi przy nadmiarze pokarmu:

  • Przygotowanie - Przed rozpoczęciem masażu należy umyć ręce oraz zadbać o odpowiednią temperaturę ciała, aby proces był komfortowy. Można na przykład wykonać ciepły kompres lub wziąć ciepły prysznic, co pomoże zmiękczyć piersi i ułatwi masaż. Warto również zadbać o wygodną pozycję - najlepiej usiąść wygodnie przed lustrem, aby móc kontrolować ruchy podczas masażu.
  • Masaż w kierunku od góry do dołu - Najlepiej zacząć od delikatnego masowania góry piersi, a następnie przejść w kierunku brodawki i otoczki. Należy pamiętać, aby masaż był łagodny, nie należy wywierać zbyt dużego nacisku, by nie podrażnić tkanek. Ruchy powinny być powolne i systematyczne, pozwalające na stopniowe rozluźnienie napięcia w piersiach.
  • Masaż okrężny - Kolejnym krokiem jest masowanie piersi w okrężnych ruchach, zaczynając od zewnętrznej strony piersi. Dzięki temu można ułatwić przepływ mleka i zapobiec zastoju w obrębie piersi. Masaż okrężny należy wykonywać delikatnie, zwracając szczególną uwagę na miejsca, gdzie wyczuwalne są zgrubienia lub stwardnienia.
  • Masaż w kierunku pachy - Masaż w stronę pachy może pomóc w opróżnieniu gruczołów mlekowych z zalegającego pokarmu. To szczególnie przydatne, jeśli mleko nie przepływa swobodnie. Podczas tego etapu warto skupić się na obszarze między piersią a pachą, gdzie często dochodzi do zastoju pokarmu. Ruchy powinny być delikatne, ale zdecydowane.
  • Delikatne wyciskanie mleka - Jeśli piersi wydają się być bardzo pełne i mleko nie chce wypływać, najlepiej delikatnie je masować w kierunku brodawki. Należy to robić bardzo ostrożnie, aby nie wywołać zbyt dużego nacisku. Można zastosować technikę "kanapki", układając palce w kształcie litery C lub U, co ułatwi kontrolowanie nacisku podczas masażu.
  • Zakończenie masażu - Po zakończeniu masażu warto zastosować chłodny okład, który pomoże zmniejszyć obrzęk i przyniesie ulgę. Należy również, aby po zakończeniu masażu przystawić dziecko do piersi lub użyciu laktatora, aby skutecznie opróżnić gruczoły mleczne.

Jak masować pierś przy zastoju pokarmu?

Zastój pokarmu to jeden z najczęstszych problemów związanych z karmieniem piersią, który występuje, gdy pokarm nie jest w pełni opróżniony z piersi. Może prowadzić do bólu, opuchlizny oraz w niektórych przypadkach – infekcji. Problem ten najczęściej pojawia się między 2. a 10. dobą po porodzie i wymaga natychmiastowej reakcji. Masaż piersi w przypadku zastoju pokarmu powinien być przede wszystkim delikatny, aby nie pogłębiać problemu, a jednocześnie skuteczny w usuwaniu nadmiaru mleka.

Podstawowe zasady masażu piersi przy zastoju pokarmu:

  • Przygotowanie - Przed rozpoczęciem masażu dobrze jest wykonać ciepły kompres, który pomoże rozluźnić tkanki piersi i ułatwi przepływ mleka. Warto wziąć ciepły prysznic lub przyłożyć ciepły, wilgotny ręcznik na około 5-10 minut. Należy też zadbać o czystość rąk i wygodną pozycję podczas masażu.
  • Masaż od zewnętrznej strony do brodawki - Zaczynając od zewnętrznej strony piersi, należy masować w kierunku brodawki, stopniowo przesuwając się ku jej centrum, najlepiej za pomocą okrężnych ruchów. Ruchy powinny przypominać bardziej głaskanie niż ugniatanie, aby nie uszkodzić delikatnych tkanek gruczołu piersiowego.
  • Masowanie wzdłuż linii gruczołów mlekowych - Często zastoje pojawiają się wzdłuż linii gruczołów mlekowych, dlatego warto masować piersi w kierunku linii pachowej, co pozwala na skuteczniejsze opróżnianie gruczołów. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca, gdzie wyczuwalne są zgrubienia lub stwardnienia.
  • Karmienie lub odciąganie mleka - Po masażu warto przystawić dziecko do piersi, aby kontynuowało opróżnianie gruczołów. Najlepiej ułożyć dziecko tak, by jego broda była skierowana w stronę miejsca zastoju. Jeśli dziecko nie jest w stanie opróżnić piersi, warto korzystać z laktatora, aby usunąć nadmiar mleka. Odciąganie powinno być delikatne i stopniowe. 
  • Zastosowanie zimnych okładów - Po karmieniu lub odciąganiu mleka zaleca się stosowanie chłodnych okładów, które pomogą zmniejszyć obrzęk i stan zapalny. Można użyć schłodzonych liści kapusty lub specjalnych wkładek chłodzących. Okład należy stosować przez 15-20 minut.
  • Regularna kontrola - Należy obserwować stan piersi i reagować na niepokojące objawy, takie jak zaczerwienienie, gorączka czy nasilający się ból. W przypadku braku poprawy po 24-48 godzinach, konieczna jest konsultacja z doradcą laktacyjnym lub lekarzem.

Co zrobić z nawałem pokarmu w piersiach?

Nawał pokarmu może wystąpić już w pierwszych dniach po porodzie, zwłaszcza u mam, które po raz pierwszy karmią piersią. Jest to naturalny proces, który jednak może prowadzić do bólu i opuchlizny. W tym czasie bardzo ważne jest, aby zapewnić piersiom odpowiednie warunki do opróżnienia i zapobiec dalszym problemom. Należy pamiętać, że nawał pokarmu to stan przejściowy, który świadczy o prawidłowym rozwoju laktacji.

Jak poradzić sobie z nawałem pokarmu?

Częste karmienie
Najlepszym sposobem na złagodzenie objawów nawału jest częste przystawianie dziecka do piersi, nawet 10-12 razy na dobę. Im częściej dziecko ssie, tym szybciej organizm dostosowuje się do potrzeb malucha. Warto karmić w nocy, gdy poziom prolaktyny jest najwyższy.

Masaż piersi
Przed karmieniem warto wykonać masaż, który pozwoli na szybsze uwalnianie pokarmu i złagodzenie napięcia w piersiach. Masaż powinien być delikatny i wykonywany w kierunku brodawki. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca, gdzie wyczuwalne są zgrubienia.

Okłady na piersi

  • Przed karmieniem stosuj ciepłe okłady przez 5-10 minut, które ułatwią wypływ pokarmu
  • Po karmieniu przyłóż zimne okłady na 15-20 minut, aby zmniejszyć obrzęk i stan zapalny
  • Sprawdzonym sposobem są również okłady z liści kapusty, które przynoszą ulgę i zmniejszają obrzęk

Odpowiednia postawa przy karmieniu
Najlepiej upewnić się, że dziecko prawidłowo przystawia się do piersi. Zła technika ssania może powodować niewłaściwe opróżnianie piersi, co w efekcie prowadzi do większego nawału. Warto wypróbować różne pozycje do karmienia, szczególnie biologiczną lub spod pachy.

Odciąganie pokarmu
Jeśli piersi są bardzo napięte, można przed karmieniem odciągnąć niewielką ilość pokarmu, aby zmiękczyć otoczkę brodawki. Należy jednak uważać, by nie odciągać zbyt dużo, gdyż może to stymulować nadprodukcję mleka.

Właściwa bielizna
Podczas nawału pokarmu należy nosić wygodny, nieuciskający biustonosz i często wymieniać wkładki laktacyjne, aby utrzymać piersi w suchości.

Po jakim czasie mija nawał pokarmu?

Nawał pokarmu zazwyczaj mija w ciągu 2-3 dni od pojawienia, choć u niektórych mam może trwać nawet do 5 dni. To naturalny czas, kiedy organizm mamy dostosowuje produkcję mleka do potrzeb dziecka. Warto zauważyć, że moment wystąpienia i czas trwania nawału może różnić się w zależności od sposobu porodu -

- u mam po porodzie naturalnym nawał pojawia się zwykle w 2-4 dobie,

- natomiast po cesarskim cięciu może wystąpić później, około 6 doby po porodzie.

U niektórych kobiet nawał może utrzymywać się nieco dłużej, szczególnie jeśli karmienie piersią nie jest jeszcze uporządkowane lub występują trudności z prawidłowym opróżnianiem piersi. Ważne jest, aby w tym okresie dbać o częste przystawianie dziecka do piersi lub odciąganie mleka, co najmniej 8-10 razy na dobę, aby złagodzić objawy nawału i wspomóc proces stabilizacji laktacji. Jeśli nawał pokarmu utrzymuje się dłużej niż tydzień lub towarzyszy mu gorączka i silny ból, należy skonsultować się z doradcą laktacyjnym.


Kiedy szukać pomocy u specjalisty?

Jeśli nawał pokarmu lub zastój nie ustępują po kilku dniach, a objawy się nasilają, warto skonsultować się z doradcą laktacyjnym lub lekarzem. Nieleczony zastój pokarmu może prowadzić do zapalenia piersi, które wymaga profesjonalnego leczenia.

Masaż piersi to skuteczna metoda radzenia sobie z nadmiarem pokarmu, zarówno przy zastoju, jak i w przypadku nawału mleka. Kluczem jest delikatność i regularność – zarówno w masażu, jak i w częstym przystawianiu dziecka do piersi. Jeśli problem utrzymuje się dłużej lub powoduje intensywny ból, warto skonsultować się z lekarzem lub doradcą laktacyjnym, aby zapobiec poważniejszym komplikacjom. Warto pamiętać, że laktacja to proces, który wymaga cierpliwości i dostosowywania się do potrzeb dziecka.

Źródła:

1. Witt, A. M., Bolman, M., Kredit, S., & Vanic, A. (2016). Therapeutic breast massage in lactation for the management of engorgement, plugged ducts, and mastitis. Journal of Human Lactation, 32(1), 123-131.

2. Anderson, L., Kynoch, K., Kildea, S., & Lee, N. (2019). Effectiveness of breast massage for the treatment of women with breastfeeding problems: a systematic review. JBI Evidence Synthesis, 17(8), 1668-1694.