#Wskazówki dla rodziców

Jak rozszerzać dietę niemowlaka alergika?

Jak rozszerzać dietę niemowlaka alergika?
Rozszerzanie diety niemowlaka to kilkuetapowy, rozłożony w czasie proces, w ramach którego do jego dotychczasowego menu stopniowo zostają wprowadzone nowe produkty spożywcze (inne niż mleko matki lub mleko modyfikowane). Maluch ma wtedy okazję do poznawania nieznanych dotąd smaków, kolorów, konsystencji, czy tekstur jedzenia. Warto podkreślić, że umiejętne rozszerzanie diety ma ogromne znaczenie dla zachowania dobrego stanu zdrowia poprzez dostarczenie niezbędnych składników odżywczych, jak również rozwoju dziecka i jego preferencji smakowych oraz ukształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych.

Proces rozszerzania diety niemowlaka jest szczególnym wyzwaniem zwłaszcza wtedy, gdy mamy do czynienia z alergikiem. Kiedy należy rozpocząć wprowadzanie nowych produktów do menu? Jak krok po kroku powinien wyglądać schemat rozszerzania diety niemowlaka ze skłonnością do alergii pokarmowych? Jakich zasad trzeba się trzymać, aby nie zaszkodzić dziecku? Sprawdź najważniejsze informacje na ten temat, aby w świadomy sposób komponować jadłospis swojej pociechy, przygotowując maluchowi zdrowe, smaczne oraz bezpieczne posiłki!

Kiedy zacząć rozszerzać dietę dziecka z alergią?

Kwestia rozszerzania diety często budzi wśród rodziców wątpliwości. Rodzice zastanawiają się między innymi, jakie produkty podać dziecku w pierwszej kolejności. Kolejne ważne pytanie, które zwykle się pojawia, ma związek z tym, kiedy przychodzi najlepszy moment, żeby rozpocząć rozszerzanie diety niemowlaka. Zgodnie ze stanowiskiem zajmowanym przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD), zarówno w przypadku alergików, jak i dzieci, których ten problem nie dotyczy, powinno to nastąpić od 17. tygodnia (początek piątego miesiąca) i nie później niż w 26. tygodniu życia (początek siódmego miesiąca), ponieważ ten okres uznaje się za najkorzystniejszy do wytworzenia tolerancji na poszczególne pokarmy. Oczywiście trzeba pamiętać, aby konkretny termin indywidualnie dopasować do każdego dziecka i zacząć wtedy, jeśli będzie ono wykazywało ku temu oznaki gotowości.

Proces rozszerzania diety u niemowlęcia z alergią

Alergia pokarmowa u niemowlaka to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na alergen, który został dostarczony wraz z pokarmem. Za jej przyczyny uznaje się między innymi: uwarunkowania genetyczne (jeśli u rodziców lub u rodzeństwa wystąpiła alergia pokarmowa, najprawdopodobniej będzie też tak w przypadku dziecka), rozwój cywilizacyjny i wynikający z niego wyższy poziom zanieczyszczenia środowiska naturalnego, czy żywność wysoko przetworzoną. Metodą leczenia alergii pokarmowej jest dieta eliminacyjna.

Najczęstsze objawy alergii pokarmowej to (pojawiające się pojedynczo lub łącznie): zmiany skórne (np. suchość i świąd, zwłaszcza na buzi oraz nóżkach i rączkach, w zgięciach kolanowych i łokciowych), obrzęk jamy ustnej, wymioty, ulewania, bóle brzucha, wzdęcia, nudności, kolki, biegunki, krew w stolcu, brak przyrostu masy ciała pomimo spożywania odpowiedniej ilości pokarmu, podwyższona temperatura ciała, zaburzenia snu, niepokój, zapalenie spojówek, katar, chrypka, kaszel, duszności, czy zatkany nos i wynikające z tego trudności z oddychaniem. Niektóre symptomy pojawiają się od razu, z kolei inne na kilka godzin po spożyciu danego pokarmu. W skrajnych przypadkach może nawet dojść do wstrząsu anafilaktycznego, wymagającego natychmiastowej hospitalizacji oraz stanowiącego zagrożenie dla zdrowia i życia.

Zdrowe żywienie niemowląt polega między innymi na unikaniu pewnych produktów spożywczych lub wprowadzaniu ich w odpowiednim momencie i ze szczególną ostrożnością. Na tej liście znajduje się na przykład: mleko krowie, jaja kurze, soja, sezam, orzechy, zboża zawierające gluten, cytrusy (np. pomarańcze), seler, pomidor oraz ryby i owoce morza. Niewskazane są także: sól i ostre przyprawy, cukier (w tym napoje słodzone i gazowane, wody smakowe), koper włoski i przygotowywane z niego herbatki (z uwagi na brak danych dotyczących bezpieczeństwa), miód (niewskazany do dwunastego miesiąca życia, ponieważ może zawierać przetrwalniki Clostridium botulinum, które wywołują botulizm dziecięcy), czy mleko kozie lub owcze.

Rozszerzanie diety alergika – najważniejsze zasady

Jakich zasad trzeba się jeszcze trzymać, rozszerzając dietę alergika? Oto te najważniejsze:

  • Sięganie po sezonowe warzywa pochodzące z godnego zaufania źródła.
  • Stopniowe (na przykład raz na kilka dni) oraz pojedyncze wprowadzanie niewielkiej ilości (2-3 łyżeczki) różnorodnych nowych produktów do diety, aby zaobserwować, czy nie wystąpią jakieś reakcje alergiczne.
  • Ze względu na większą trudność z zaakceptowaniem smaku warzyw, należy je wprowadzać najwcześniej (na przykład warzywa zielone, takie jak brokuł), a owoce przynajmniej dwa tygodnie później.
  • Podawanie nowych składników w godzinach przedpołudniowych, żeby mieć czas w ciągu dnia na zaobserwowanie, jak zachowa się dziecko.
  • Skorzystanie z konsultacji lekarskiej, jeśli po spożyciu danego produktu pojawią się niepożądane objawy.
  • Prowadzenie notatek i zapisywanie kiedy oraz w jakiej ilości konkretny składnik został włączony do jadłospisu.
  • Eliminowanie z jadłospisu tych produktów, na które dziecko jest uczulone i zastępowanie ich odpowiednimi zamiennikami.
  • Dokładne czytanie etykiet produktów, jakie podaje się niemowlakowi z alergią (czasami mogą uczulić nawet śladowe ilości alergenu).
  • Niewprowadzanie nowych składników w sytuacji, gdy chociażby z uwagi na infekcję układ immunologiczny dziecka jest osłabiony, przez co istnieje ryzyko, że nowy pokarm zostanie mylnie zidentyfikowany jako swego rodzaju zagrożenie.
  • Nie zmuszaj dziecka do zjedzenia czego, na co nie ma ochoty.
  • Wykazanie się zaangażowaniem i ostrożnością, zachowanie spokoju oraz uzbrojenie się w cierpliwość.

Rozszerzanie diety małego alergika – podsumowanie

To, w jaki sposób rozszerza się dietę niemowlaka alergika, nie tylko urozmaici jego jadłospis, ale też zadba o stan zdrowia i prawidłowy rozwój maluszka. Warto pamiętać, że większość dzieci, u których alergia pokarmowa została rozpoznana w okresie niemowlęcym, wyrasta z niej do piątego roku życia, ponieważ ma ona tendencję do ustępowania wraz z wiekiem i rozwojem układu immunologicznego.

 

Źródła:

  1. https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/rozszerzanie-diety-niemowlat/
  2. https://alaantkoweblw.pl/blog/rozszerzanie-diety-alergika/
  3. https://1000dni.pl/zywienie-i-rozwoj-niemowlecia/rozszerzanie-diety-alergia-pokarmowa
  4. https://www.zdrowystartwprzyszlosc.pl/sites/default/files/2021-10/alergia-pokarmowa-u-niemowlat-poradnik_1.pdf
  5. https://ptghizd.pl/materialy-online/rekomendacje/